12 czerwca 2025
Zielona herbata
Rodzaje:
Sencha
- Najpopularniejszy rodzaj zielonej herbaty w Japonii.
- Listki przypominają źdźbła trawy.
- Smak: wyczuwalna goryczka.
- Zawiera dużo teiny, co zwiększa jej działanie pobudzające.
Gyokuro
- Bogata w chlorofil, nadający liściom intensywnie zielony kolor.
- Smak: delikatny, świeży, z nutą kwiatów i wyczuwalnym umami.
Banacha
- Mniej gorzka niż sencha, o łagodnym smaku.
- Polecana dzieciom i osobom starszym.
- Działanie uspokajające.
- Często wykorzystywana jako baza do herbacianych kompozycji.
Matcha
- Sproszkowana, ekskluzywna odmiana.
- Proces produkcji: czasochłonny, wymaga dwóch godzin na 50 g herbaty.
- Zawiera najwięcej antyoksydantów – aż 137 razy więcej niż inne zielone herbaty.
- Bogata w witaminy, aminokwasy, minerały i polifenole.
Houjicha
- Powstała w 1920 roku w Kyoto.
- Prażone liście, zmieniające kolor na brązowy i nadające dymno-orzechowy aromat.
- Smak: delikatny, palony, z orzechowo-karmelowym posmakiem.
- Zawiera mniej garbników, wymaga większej ilości liści do zaparzenia.
Składniki aktywne:
Flawonoidy
- Silne przeciwutleniacze o działaniu przeciwzapalnym.
- Przyczyniają się do zmniejszania podrażnień skóry.
- Znalazły zastosowanie w farmakologii i kosmetyce.
Garbniki
- Mają właściwości ściągające i przeciwzapalne, uszczelniają ściany naczyń krwionośnych.
- Wykorzystywane w farmakologii dzięki zdolności pochłaniania metali ciężkich i zanieczyszczeń.
Katechiny
- Główny typ flawonoidów w zielonej herbacie, stanowiący 30% masy polifenoli.
- Działają antyoksydacyjnie, opóźniając proces starzenia skóry i chroniąc przed promieniowaniem UV oraz uszkodzeniami DNA.
- EGCG (Galusan epigallokatechiny) jest 25 razy silniejszym antyoksydantem niż witamina E i 100 razy silniejszym niż witamina C.
Katechiny
- Główny typ flawonoidów w zielonej herbacie, stanowiący 30% masy polifenoli.
- Działają antyoksydacyjnie, opóźniając proces starzenia skóry i chroniąc przed promieniowaniem UV oraz uszkodzeniami DNA.
- EGCG (Galusan epigallokatechiny) jest 25 razy silniejszym antyoksydantem niż witamina E i 100 razy silniejszym niż witamina C.
Glin
- Przedostaje się do naparu podczas zaparzania, szczególnie z liści starszych roślin.
- Na jego zawartość wpływają wiek liści i inne czynniki środowiskowe.
Teina
- Alkaloid o działaniu pobudzającym na układ nerwowy, zwiększa ciśnienie i tętno.
- Wspiera detoksykację organizmu dzięki właściwościom moczopędnym.
- Nie zaleca się picia herbaty podczas posiłków – teina zmniejsza wchłanianie żelaza i witamin z grupy B.
Fluor
- Niezbędny dla zdrowia zębów i kości.
- Starsze liście herbaty zawierają więcej fluoru, co może prowadzić do fluorozy przy nadmiernym spożyciu.
Właściwości zdrowotne:
Przeciwdziała nowotworom
- Antyoksydanty z zielonej herbaty wspierają prewencję nowotworów, chorób serca i wylewów.
- Galusan epigallokatechiny (EGCG) hamuje procesy prowadzące do rozwoju nowotworów.
- Spożywanie 2 filiżanek dziennie zmniejsza ryzyko raka o ok. 10%.
- Badania w Japonii wykazały, że kobiety pijące 5 filiżanek herbaty dziennie rzadziej chorowały na raka nerek.
Wspomaga florę jelitową
- EGCG podnosi poziom bakterii Lactobacillus i Bifidobacterium, wspierając trawienie i wchłanianie substancji odżywczych.
- Badania in vitro wskazują na pomoc w leczeniu zapalenia pęcherza, odmiedniczkowego zapalenia nerek i biegunek.
Obniża poziom cukru we krwi
- Ekstrakt z zielonej herbaty obniża poziom cukru we krwi i stan zapalny jelit, wspierając osoby z zespołem metabolicznym.
Wspomaga długowieczność
- Zielona herbata wspiera układ odpornościowy, zwiększając produkcję komórek odporności.
- Regularne spożywanie zmniejsza współczynnik śmiertelności.
Obniża choroby sercowo-naczyniowe
- Zielona herbata zmniejsza ryzyko zawału i poprawia stosunek LDL do HDL.
- Substancje w niej zawarte przeciwdziałają procesowi utleniania lipoprotein, ograniczając rozwój miażdżycy.
Ochronne kosmetyki
- Ekstrakty z zielonej herbaty są stosowane w kosmetykach przeciwstarzeniowych, antycellulitowych oraz kremach po opalaniu.
- Poprawiają nawodnienie i elastyczność skóry.
Zapobiega próchnicy zębów
- Katechiny zapobiegają przyleganiu bakterii do zębów i hamują powstawanie płytki nazębnej.
- Fluor wzmacnia szkliwo, ogranicza wzrost bakterii próchnicotwórczych i zwiększa odporność zębów na działanie kwasów.
Jak wybrać zieloną herbatę?
- Wysoka jakość: kupuj w specjalistycznych sklepach.
- Wybór liściastej herbaty: daje pewność co do składu.
- Dobór smaku i właściwości zależy od osobistych preferencji.
Uwagi dotyczące spożycia
Zielona herbata, mimo swoich korzyści zdrowotnych, wymaga umiarkowanego spożycia. Dobrej jakości herbata z młodych liści to najlepszy wybór, aby uniknąć nadmiaru fluoru czy glinu.