Witamina ta pełni w organizmie szereg funkcji m.in. bierze udział w utrzymaniu równowagi wapniowo-fosforanowej, prawidłowej mineralizacji kości, ma wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego, endokrynnego, nerwowego i mięśniowego.
Witamina D jest rozpuszczalna w tłuszczach. Dzieli się na witaminę D2- występuje naturalnie w roślinach i grzybach i witaminę D3 – występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego.
Witamina D jest prohormonem oznacza to, że w organizmie zamienia się w hormon-kalcytriol.
W okresie letnim 80-100% zapotrzebowania pokrywamy z syntezy w komórkach wystawiając się słońce. Od początku września do kwietnia kąt padania promieni słonecznych jest zbyt ostry i synteza tej witaminy jest ograniczona.
Źródła witaminy D z pożywienia:
Węgorz 120UI/100g
Łosoś świeży dziki 600-1000IU/100g
Śledź w oleju 800IU/100g
Łosoś hodowlany 100-250IU/100g
Grzyby shiitake 100IU/100g
Żółtko jaja 7-28UI/100g
Objawy niedoboru Wit D:
Obniżona odporność i podatność na infekcje
Podatność na złamania
Choroby metaboliczne (PCOS, insulinooporność, choroby serca)
Witamina D ma bardzo szeroki wpływ na zdrowie dotyczy właściwie każdego układu, najważniejsze kwestie to:
Zdrowe kości –zarówno wpływ bezpośredni jak również wpływ na regulowanie gospodarki wapniowej. Suplementacja znacząco zmniejsza ryzyko złamań.
Zdrowe serce – niedobory witaminy D zwiększają ryzyko chorób krążenia, a także ryzyko śmierci w wyniku tych chorób. Sumplementacja wpływa na niższe ciśnienie krwi, stężenie cholesterolu całkowitego, trójglicerydów i zmniejszenie stanu zapalnego.
Odporność – suplementacja witaminy D poprawia odpowiedź immunologiczną organizmu. W badaniach wykazano, że skuteczniejsze jest systematyczne
suplementowanie Wit D niż supelementacja wysokich dawek dopiero podczas wystąpienia pierwszych objawów infekcji.
Ochrona przed nowotworami – Niedobory witaminy D zwiększają ryzyko raka piersi, jelita grubego, pęcherza moczowego czy raka płuca.
Zapobieganie i wspieranie w insulinooporności, PCOS, IBS, depresji, Hashimoto i chorobie alzheimeraa.
Normy na witaminę D:
W badaniu określa się stężenie 25(OH)D, badanie wykonuje się z krwi i można je wykonać w prawie każdym laboratorium. Optymalne stężenie to 30-50ng/ml.
30 stycznia 2023r opracowano nowe wytyczne dla suplementacji Wit D:
U zdrowych osób wystawiających się na promienie słoneczne od maja do końca
września z odkrytymi przedramionami i nogami przez 30-45 min w godzinach 10 -15 bez filtrów przeciwsłonecznych suplementacja Wit D nie jest konieczna chociaż nadal zalecana i bezpieczna.
W przypadku niespełniania takiego warunku zaleca się u osób dorosłych suplementację witaminy D w dawce 1000-2000IU/dobę przez cały rok w zależności od masy ciała i spożycia witaminy D z pożywienia.
Pewne jednostki chorobowe wymagają dobrania indywidualnej dawki Wit D np. nadwaga i otyłość wymaga zazwyczaj podwójnej dawki suplementowanej Wit D w stosunku do dawek zalecanych dla rówieśników o prawidłowej masie ciała.
Przed rozpoczęciem suplementacji warto ocenić ryzyko wystąpienia nadwrażliwości na witaminę D.
Na ryku dostępne są preparaty z wegańską witaminą D2, natomiast witamina D3 jest skuteczniejsza pod kątem wysycenia organizmu witaminą D wyrażoną jako 25(OH)D. Niedobory witaminy D są bardzo powszechne, 90% osób niesuplementujących witaminy
D ma jej niedobory.