zmiana stanowiska 2024 Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników.
zmiana stanowiska 2024 Ekspertów
Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników.
Zmiana stanowiska dotyczy suplementacji aktywnych folianów, choliny i witamin B6 i B12 w okresie przedkoncepcyjnym, w ciąży i połogu.
Kwas foliowy jest formą witaminy B9, występuje w suplementach i wzbogaconej żywności. Taka forma jest nieaktywna w organizmie człowieka, ale stanowi prekursor substancji bioaktywnej (5- metylotetrahydrofolianu - 5-MTHF, która powstaje przy udziale reduktazy - MTHFR).
Problem stanowi fakt, że część populacji ma polimorfizm genu enzymu MTHFR, wpływa to na ograniczenie przemian kwasu foliowego do aktywnej formy 5-MTHF.
Badania wykonywane w ostatnich latach wykazały przewagę naturalnie występującej formy folianów wskazując ją jako bardziej efektowną w szybkim wysyceniu organizmu folianami. To ma szczególne znaczenie w suplementacji folianów przed ciążą i trakcie ciąży.
Kwas foliowy przy niedostatecznej podaży witaminy B12 może maskować jej niedobór, nie zaobserwowano takiej zależności przy podawaniu aktywnej formy folianów.
Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników odnośnie suplementacji folianów:
“W okresie okołokoncepcyjnym zaleca się suplementację 400 µg 5-MTHF oraz 400 µg kwasu foliowego/dzień. U kobiet w ciąży oraz podczas laktacji zaleca się suplementację 800 µg 5-MTHF/dzień. W suplementacji kobiet planujących ciążę, ciężarnych oraz w czasie laktacji można również stosować preparaty zawierających w swoim składzie zarówno aktywny folian, jak i syntetyczny kwas foliowy. U kobiet przygotowujących się do ciąży zaleca się suplementację folianami co najmniej 12 tygodni przed planowaną koncepcją. U kobiet z BMI >30 kg/m2 po oznaczeniu poziomu folianów poniżej 28 nmol/l zaleca się suplementację 5 mg/dobę folianów w połączeniu z mio-inozytolem (1000 mg) maksymalnie do 12 tc. U kobiet, które urodziły wcześniej dziecko z wadą cewy nerwowej zaleca się suplementację 5 mg/dzień folianów. Należy podkreślić, że rutynowe oznaczanie polimorfizmów genu MTHFR u kobiet planujących ciążę oraz ciężarnych nie jest uzasadnione klinicznie. Nosicielstwo wariantów zmutowanych genu MTHFR nie jest wskazaniem do stosowania profilaktyki przeciwzakrzepowej. Należy pamiętać, że w przypadku kwasu foliowego górny bezpieczny poziom dziennego spożycia (safe upper level) wynosi 1 mg/dzień”
W rekomendacjach pojawiło się też stanowisko na temat suplementacji:
witaminy B12 - forma metylokobalaminy
witaminy B6 - forma aktywnego fosforanu pirydoksalu
choliny - forma stabilnego izometrycznie dwuinianu
Suplementacja tych związków jest zalecana w celu prawidłowego przebiegu szlaku folianów i metylacji.
Pojawiła się też informacja na temat suplementacji folianów u mężczyzn:
„W okresie okołokoncepcyjnym odpowiedni poziom folianów jest ważny również u przyszłych ojców. Rekomendowana jest suplementacja 0,4 mg aktywnych folianów przez okres co najmniej 12 tygodni przed koncepcją.”
Suplementację aktywną formą folianów warto wprowadzić już 3 miesiące przed planowaną ciążą zarówno u kobiet jak i mężczyzn.
W praktyce ważne będzie czytanie etykiet i wybieranie produktów z aktywną formą kwasu foliowego. Obecnie na polskim rynku nie ma leków na receptę zawierających rekomendowaną formę folianów. Warto rozważyć więc ofertę suplementów, które taką formą zawierają.